ΛΟΓΟΣ ΣΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

του δασκάλου Μανώλη Χετζογιαννάκη

Αγαπητοί φίλοι,

χαίρομαι που και φέτος κατορθώσαμε να βρεθούμε σ’  αυτόν τον ιερό χώρο για να τιμήσουμε τους Αγίους Πάντες σε τούτο δω το μικρό εκκλησάκι που σεβαστοί Ξενιακιανοί πρόγονοί μας αναστήλωσαν σε μέρος του παλαιοχριστιανικού ναού των Αγίων Σαράντα μαρτύρων.

Μου έρχονται αναμνήσεις παλαιές κι η ψυχή μου αναγαλλιάζει. Να! έρχονται από δω και από κει κι από την άλλη οι πατεράδες, οι μανάδες, οι παπουδογιαγιάδες μας, άλλοι με τα πόδια κι άλλοι καβάλα στα γαϊδουράκια τους στολισμένα με πατανίες και με χάμουρα μετέχοντας κι αυτά στην ιερά σύναξη. Ξενιακιανοί, Κατωφυγιανοί, Μπαρίτες, Μηλλιαριανοί, Αφρατιανοί, όλοι εδώ έτοιμοι να στρώσουν κατάχαμα παρέες παρέες κι όλες μαζί μια να φάνε , να πιουν, να γλεντήσουν για τους αγωνιστές της πίστης μας τους Άγιους Πάντες.

Ας δούμε τώρα μαζί ποιοι είναι- λέω είναι, όχι ήταν – οι Άγιοι Πάντες και γιατί καθιερώθηκε να γιορτάζουν αμέσως την επόμενη της Πεντηκοστής Κυριακή.

Θα ξεκινήσω από το δεύτερο. Η αγιότητα, αγαπητοί μου, είναι ο καρπός, η δωρεά του Αγίου Πνεύματος στους ανθρώπους. Η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, την ημέρα της Πεντηκοστής, στους Αποστόλους έκανε αυτούς τους ταπεινούς, αγράμματους ψαράδες της Γαλιλαίας, πανσόφους αλιείς της οικουμένης και τη δική τους αγιότητα μετέδωσαν δια του βαπτίσματος στους υπόλοιπους ανθρώπους.

Ποιοι είναι λοιπόν οι Άγιοι Πάντες; Όταν ήμουν παιδί, θυμάμαι, λέγαμε πως όσοι δεν είχαν όνομα γνωστού αγίου γιόρταζαν των Αγίων Πάντων. Τότε όμως δεν ξέραμε ότι υπήρχε και Αγία Χρυσή και Αγία Ευσεβία και Αγία Καλλιόπη. Λάθος μας! Οι Άγιοι Πάντες είναι όλοι και οι γνωστοί και οι άγνωστοι σε μας (όχι όμως στο Χριστό) αγωνιστές του Χριστού, μάρτυρες, όσιοι, δίκαιοι, άντρες, γυναίκες, παιδιά, παλαιών χρόνων μα και νεώτερων, σημερινοί άγιοι και αυριανοί. Ναι αγαπητοί φίλοι και οι αυριανοί άγιοι, αυτοί που ζουν σήμερα ανάμεσά μας ή θα ζήσουν μετά από μας, θα τιμούνται από τους απογόνους μας τούτη τη μέρα. Σας φαίνεται ίσως παράξενο αυτό αλλά αλήθεια σας λέω υπάρχουν και σήμερα Άγιοι. Γνώρισα έναν απ’  αυτούς πριν λίγα χρόνια σ’  ένα μοναστήρι στο Ρέθυμνο. Ο πατήρ Ευμένιος στα Ρούστικα είμαι βέβαιος πως κάποτε θα αναγνωριστεί ως Άγιος επίσημα από την Εκκλησία. Μέχρι τότε θα τιμάται στις συνειδήσεις εκείνων που τον γνώρισαν.

Πριν λίγες μέρες περπάτησα μαζί με φίλους ένα φαράγγι στα νότια του νομού Ηρακλείου. Το όνομά του «Αγιοφάραγγο». Ξέρετε γιατί το ονόμασαν έτσι; Διότι εκεί στα σπηλιάρια του φαραγγιού έζησαν παλιότερα ασκητές, ερημίτες που τα ονόματά τους δεν γνωρίζουμε. Λένε πως και σήμερα υπάρχουν μα δεν παρουσιάζονται ή αποσύρονται σε άλλες περιοχές όπως το Άγιο Όρος, την περίοδο που οι ορδές των τουριστών ντόπιων και ξένων μολύνουν το τοπίο με τη γύμνια τους και αποσπούν με τους ρύπους των φωνών τους τους άγιους ερημίτες από το έργο τους, την προσευχή για την σωτηρία τη δική τους και τη δική μας.

Υπάρχουν λοιπόν άγιοι όπως ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Δημήτριος, η Αγία Μαρίνα, η Αγία Παρασκευή που όλοι τους γνωρίζουμε. Ξέρουμε λίγο πολύ τη ζωή και το μαρτύριό τους, αλλά υπάρχουν κι αυτοί που κι αν ακόμα έχουμε ακούσει το όνομά τους, μάλλον δεν γνωρίζουμε τίποτα γι’  αυτούς. Προχθές π.χ. στις 8 του Ιούνη γιόρταζε η Αγία Καλλιόπη. Ξέρετε ότι η πεντάμορφη αυτή κοπέλα ήταν μόλις 19 χρονών που αντί η ομορφιά της να την οδηγήσει σε στράτες αμαρτωλές ή να την εξαργυρώσει με πλούτη και αξιώματα, εκείνη δόθηκε συνειδητά στο Χριστό με όλη της την ψυχή  κι όταν τη βασάνιζαν οι ειδωλολάτρες και όταν της ξέσκιζαν το κορμί με σπασμένα κεραμίδια κι όταν της έκοψαν τους μαστούς, εκείνη έλεγε μόνο «δόξα σοι ο Θεός, είμαι χριστιανή» και γιατρεύονταν οι πληγές με τη δύναμη του Θεού και θαύμαζαν και ομολογούσαν πίστη στο Θεό πολλοί από κείνους που παρακολουθούσαν το μαρτύριό της και παραδειγματίζονταν από την Αγία και παίρναν σειρά στα βασανιστήρια μετά τον αποκεφαλισμό της. Γνωρίζουμε τον Άγιο Αντώνιο το μεγάλο ασκητή της ερήμου αλλά πόσοι ξέρουμε τον όσιο Μεθόδιο τον ασκητή της Νιβρύτου ή τους οσίους του Κουδουμά Ευμένιο και Παρθένιο. Γνωρίζουμε τον Άγιο Χρυσόστομο τον Άγιο Βασίλειο και κάποιους ακόμα μεγάλους ιεράρχες. Ξέρουμε όμως τον Άγιο μητροπολίτη Κρήτης Γεράσιμο που σφάγηκε πάνω στην αγία τράπεζα του Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο το 1821; Έχουμε ακούσει για το νέφος των μαρτύρων χριστιανών την εποχή των διωγμών των  Ρωμαίων αλλά λίγο ως καθόλου ξέρουμε το πλήθος των μαρτύρων χριστιανών της Ρωσίας την εποχή του αθεϊσμού των μπολσεβίκων και ανάμεσά τους τον άγιο ρώσο πατριάρχη Τύχωνα, τη ρωσίδα νεομάρτυρα Λυδία και άλλους και άλλους.

Που θα βρούμε σήμερα αγίους; Όσο κι αν ακούγεται παράξενο να μιλάμε για αγίους στην σημερινή εποχή, την εποχή της νέας αθεΐας, της ειδωλολατρίας του χρήματος και των υλικών αγαθών, είναι αλήθεια ότι υπάρχουν. Χρειάζεται όμως ψάξιμο. Εδώ στα χωριά μας υπήρχαν παλιά γνωστές πηγές που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για τις ανάγκες τους, η Λούτρα - που βρισκόμαστε – η Ανεβάλλουσα, η Γρα Βρύση και άλλες μικρότερες. Σήμερα δεν υπάρχουν και για να πάρουμε το αγαθό που λέγεται νερό αρχίσαμε να σκάβουμε στη γη ολοένα και πιο βαθιά, πηγάδια, χα(β)ούζες, γεωτρήσεις για να το βρούμε. Το ίδιο χρειάζεται να κάνουμε και για το αγαθό της αγιότητας.

Κι αν θέλουμε εμείς ν’  αγιάσουμε;

Κάποτε πήγε ένα παιδάκι με ένα περίεργο όνομα στον πνευματικό του ιερέα και πολύ λυπημένο του είπε πως το όνομά του δεν του επιτρέπει να έχει κι αυτό τον Άγιό του και να γιορτάζει. Έψαξε ο ιερέας, σκέφτηκε και πράγματι δεν βρήκε άγιο με το όνομα του παιδιού. Τότε ο φωτισμένος εκείνος παπάς γυρίζει και λέει στο παιδί: «Εσύ αγόρι μου είσαι ξεχωριστός. Μπορείς να είσαι ο πρώτος άγιος με αυτό το όνομα». Το παιδί ικανοποιήθηκε και προσπάθησε και αγωνίστηκε για να γίνει άγιος. Δεν ξέρω αν τα κατάφερε γιατί όσο εύκολο είναι, άλλο τόσο είναι δύσκολο.

Το Ευαγγέλιο που ακούσαμε πριν λίγο, μας δείχνει τον τρόπο να γίνουμε κι εμείς άγιοι. Θυμηθείτε «όποιος ομολογήσει το όνομά μου μπροστά στους ανθρώπους, θα τον ομολογήσω κι εγώ μπροστά στον επουράνιο Πατέρα μου» και συνεχίζει όμως ο Κύριος, γιατί δε φτάνει μόνο αυτό, «όποιος αγαπά τον πατέρα του ή τη μητέρα του ή το γιο του ή τη θυγατέρα του, πάνω από μένα, δε μου είναι άξιος». Για σκεφτείτε, πόσες φορές δεν πήγαμε εκκλησία γιατί έπρεπε να ποτίσουμε το περιβόλι ή τις ελιές, γιατί ήρθαν τα παιδιά μας κι έπρεπε να τα περιποιηθούμε. Σκεφτείτε πόσες φορές ενωθήκαμε με το Χριστό με τη Θεία Κοινωνία κι αν τότε ήμασταν άξιοι να το κάνουμε χωρίς εξομολόγηση, χωρίς μετάνοια, χωρίς συγχώρεση.

Αγαπητοί μου, ο Θεός είναι Αγάπη κι εξαιτίας αυτού όλα μας τα συγχωρεί εφόσον το ζητήσουμε μέσα από τη μετάνοια στον πνευματικό μας. Αγάπη απαιτεί και από μας προς τους συνανθρώπους μας και συγχώρεση αυτών που μας έχουν αδικήσει. Τι λέει το «Πάτερ ημών»; «Άφες ημίν τα οφειλήματα ημών ως και ημείς αφίεμεν τους οφειλέτες ημών».

Αυτά τα τρία, δηλαδή, ομολογία της θεότητας του Χριστού, απόλυτη αγάπη προς το Χριστό και αγάπη προς τον συνάνθρωπο ήταν η πυξίδα της πορείας πάντων των Αγίων, που με το παράδειγμά τους δείχνουν και σε μας το δρόμο.

Η χάρη του Αγίου Πνεύματος ας έρθει και σε μας, για να σηκώνουμε αγόγγυστα το Σταυρό μας και να ακολουθούμε τον Κύριο και Σωτήρα μας.